Ο χαρακτηρισμός αυτός προφανώς και απευθύνεται στους MONO, που συνδυάζοντας τη σκληρότητα του ηλεκτρικού ήχου με επιρροές από κλασικά έργα, δημιούργησαν τη δική τους σχολή κινηματογραφικής μουσικής, χωρίς καν να χρειάζεται να συνδεθούν με τις σκοτεινές αίθουσες.
Συνθέσεις μεγάλης διάρκειας, συνεργασίες με ορχήστρες, επικές ζωντανές εμφανίσεις, εμβληματικές δισκογραφικές δουλειές στο σύνολό τους, είναι μερικά μόνο από τα κυριότερα σημεία ενός σπουδαίου βιογραφικού, το οποίο στις αρχές του 2019 κλείνει τον κύκλο των 20 χρόνων με την κυκλοφορία του άλμπουμ “Nowhere Now Here”.
Μέχρι τότε, όμως, και με αφορμή την επιστροφή τους στην Ελλάδα, ακτινογραφούμε την έως τώρα εξαιρετική δισκογραφία των Mono, μετρώντας ώρες και λεπτά για να βιώσουμε τη συναυλιακή τους μαγεία.
2001, “Under the Pipal Tree” (Tzadik)
Συνοπτικά: Άριστοι στην ποιότητά τους μόλις από το ντεμπούτο τους οι Mono, με αρκετές δόσεις μελαγχολίας να κάνουν την εμφάνισή τους κυρίως στο δεύτερο μισό του άλμπουμ.
Ξεχωρίζουν: Το εναρκτήριο “Karelia (Opus 2)”, εκ των κορυφαίων τραγουδιών στην 20ετή πορεία των Mono, αποτελεί μία από τις βασικές “επεξηγήσεις” της έννοιας του post-rock και των ταχύρρυθμων και έντονων αλλαγών συναισθημάτων που σου προκαλεί, ενώ το “The Kidnapper Bell” είναι η φυσική του συνέχεια. Παράλληλα, οι προαναφερθείσες εναλλαγές συναισθημάτων υπάρχουν και στα “Jackie Says” και “Error #9”, ενώ τα έγχορδα στο “Human Highway”, από το οποίο πήρε το όνομά της η δισκογραφική εταιρία των Mono, κλείνουν τον δίσκο ιδανικά.
2002, “One Step More and You Die” (Arena Rock Recording Co.)
Συνοπτικά: Αν στο ντεμπούτο των Mono υπήρχε κάποιος τόνος αισιοδοξίας, εδώ οι Ιάπωνες τον διαλύουν εντελώς. Γοητευτικά εσωστρεφής δουλειά.
Ξεχωρίζουν: Το εμμονικό “Com(?)”, άλλοτε βαθύ και άλλοτε τραχύ, μοιάζει να ορίζει ολόκληρο το άλμπουμ, ενώ το “A Speeding Car” και το “Halo” συμπληρώνουν επάξια τα highlights.
2004, “Walking Cloud and Deep Red Sky, Flag Fluttered and the Sun Shined” (Temporary Residence Limited)
Συνοπτικά: “Τριπλή” πρεμιέρα, μιας που αυτό είναι το πρώτο full-length άλμπουμ των Mono στην Temporary Residence Limited και η απαρχή της συνεργασίας με τον περίφημο Steve Albini στην παραγωγή, ενώ στο εξώφυλλο κάνει την εμφάνισή του το μοτίβο με τον περίπατο χέρι-χέρι. O ήχος ενίοτε σκληραίνει και “βρωμίζει”, όμως οι μελαγχολικές μελωδίες παραμένουν. Ακόμα ένα εσωτερικό, μοναχικό και, φυσικά, πανέμορφο έργο, το οποίο συνοδεύεται από χαρτί origami και οδηγίες κατασκευής χάρτινων γερανών (σύνδεση με το τραγούδι “A Thousand Paper Cranes”).
Ξεχωρίζουν: Το “Lost Snow”, από τα καλύτερα έως τώρα τραγούδια των Mono, συμπυκνώνει οτιδήποτε θέλουν να μας “πουν” με αυτόν τον δίσκο, ενώ το ίδιο συμβαίνει και με τα “16.12” και “Halcyon (Beautiful Days)”.
2005, “Palmless Prayer / Mass Murder Refrain” (Human Highway Records / Temporary Residence Limited)
Συνοπτικά: Τυπικά χωρισμένο σε 5 μέρη και με τη συμμετοχή 5μελούς ορχήστρας σε ισάξιο ρόλο, το 75λεπτο αυτό ενιαίο έργο, μεγαλύτερο από όσα έχουν κυκλοφορήσει οι Mono, βρίσκει τους Ιάπωνες να συνεργάζονται με τον World’s End Girlfriend aka Katsuhiko Maeda. “Φύσει και θέσει” κινηματογραφικό, μιας που ακόμα και οι τίτλοι των τραγουδιών ορίζονται από τη λέξη “trailer” και το αντίστοιχο νούμερο.
Ξεχωρίζουν: Το “Trailer 3” είναι ένα από… τα κορυφαία των κορυφαίων των Mono, ενώ ο απερίγραπτος συνδυασμός με τα έγχορδα, σήμα κατατεθέν του γκρουπ από το Τόκιο, φαίνεται και στο 19λεπτο “Trailer 5”, το μεγαλύτερο σε διάρκειά τραγούδι τους έως τώρα.
2006, “You Are There” (Temporary Residence Limited)
Συνοπτικά: Tο πιο σπαρακτικό και “δύσκολο” άλμπουμ των Mono, με την επιρροή του Steve Albini στην κλιμάκωση του θορύβου να είναι εμφανής, αποτελείται από 4 τραγούδια με μέσο όρο 13 λεπτών το καθένα και 2 κομμάτια που λειτουργούν ως γέφυρες. Αυτή τη φορά, οι Ιάπωνες συνοδεύουν το CD με ένα χάρτινο κάλυμμα, του οποίου η περιστροφή αποκαλύπτει τις δύο διαφορετικές εκδοχές του εξωφύλλου.
Ξεχωρίζουν: Η μελαγχολία συναντά τον θόρυβο στο “To The Flames Beyond the Cold Mountain”, ενώ στα highlights επίσης ανήκουν το “Yearning” και το “Moonlight” με τα πανέμορφα έγχορδα.
2009, “Hymn to the Immortal Wind” (Temporary Residence Limited)
Συνοπτικά: Oι Mono κλείνουν 10 χρόνια από την ίδρυσή τους με ένα εκπληκτικό concept άλμπουμ, καθ’ όλα σινεματικό και προϊόν μοναδικής έμπνευσης κατά τη διάρκεια του τριετούς δισκογραφικού τους διαλείμματος. Με τον Steve Albini ξανά στην παραγωγή (για τελευταία φορά μέχρι την επάνοδό του μερικά χρόνια μετά), αλλά την ένταση και τον θόρυβο σε πιο περιορισμένη κλίμακα σε σχέση με το παρελθόν, και με τη συμμετοχή 28μελούς ορχήστρας, με την οποία το ιαπωνικό σχήμα συνεργάζεται, όπως πάντα, άψογα, οι Mono “επαναφέρουν” την αισιοδοξία πάνω από την εσωστρέφεια, αποτυπώνοντάς τη και στο εξαιρετικής ομορφιάς εξώφυλλο, όπου δύο παιδιά τρέχουν πιασμένα από το χέρι.
Η αξία του συγκεκριμένου δίσκου, φαίνεται ξεκάθαρα στο CD/DVD “Holy Ground: NYC Live With the Wordless Music Orchestra”, το οποίο ηχογραφήθηκε και μαγνητοσκοπήθηκε τον Μάιο του 2009, στο επετειακό σόου των Mono στο Society for Ethical Culture Hall της Νέας Υόρκης, όπου το γκρουπ συνόδευσε η 24μελής Wordless Music Orchestra.
Ξεχωρίζουν: Αποτελώντας ένα από τα αριστουργήματα των Mono, το “Silent Flight, Sleeping Dawn”, σε κάθε άκουσμα του οποίου δακρύζεις, είναι γραμμένο για τη συγκλονιστικότερη σκηνή μιας οποιασδήποτε αγαπημένης σου ταινίας. Με τη σειρά τους, τα “Ashes in the Snow”, “Burial at Sea” και “Everlasting Light”, δικαίως βρίσκουν τη θέση τους στα highlights του δίσκου.
2012, “For My Parents” (Temporary Residence Limited)
Συνοπτικά: Δεν υπάρχουν οι κατάλληλες λέξεις για να περιγράψεις αυτόν το μνημειώδη δίσκο, κορυφαίο των Mono σε μια, ούτως ή άλλως, εξαιρετική πορεία δυο δεκαετιών. “We hope that this album serves as a gift from child to parent. While everything else continues to change, this love remains a constant throughout time”, αναφέρουν οι ίδιοι, προκειμένου να περιγράψουν τόσο το σπάνιας ομορφιάς περιεχόμενο, που ήρθε μέσα από την έμπνευση ενός ακόμα τριετούς διαλείμματος, όσο και το συγκινητικό εξώφυλλο, όπου ένα ζευγάρι περπατάει χέρι-χέρι σε μια ξεθωριασμένη φωτογραφία.
Ακόμα και να μη γνωρίζεις τον τίτλο ή το artwork του άλμπουμ, κάνεις αυτόν ακριβώς τον συνειρμό στο μυαλό και την καρδιά σου, ακούγοντας τους Mono να “κεντούν” παρέα με την 9μελή Holy Ground Orchestra, ελαχιστοποιώντας πλέον το θορυβώδες του ήχου τους.
Ξεχωρίζουν: Δύο ακόμα αριστουργήματα που μας έχουν προσφέρει οι Mono όλα αυτά τα χρόνια, είναι το – νοσταλγικό, όπως λέει και ο τίτλος του - “Nostalgia”, όπου κλείνεις τα μάτια και νιώθεις ότι ακούς Χατζιδάκι, καθώς και το απίστευτο “Unseen Harbor”. Από την πλευρά τους, τόσο το “Legend”, πράγματι γραμμένο για να ντύσει μουσικά ένα βίντεο γύρω από τα υπέροχα τοπία της Ισλανδίας, κάτι το οποίο οι Mono και ο σκηνοθέτης Henry Jun Wah Lee πραγματοποίησαν με το “Legend: A Journey Through Iceland”, όσο και το “Dream Odyssey”, αποκαλύπτουν για μία ακόμη φορά το σινεματικό πρόσωπο της ιαπωνικής μπάντας.
2014, “The Last Dawn” (Temporary Residence Limited)
Συνοπτικά: Μετά από τα προηγούμενα δύο ονειρικά “soundtracks”, oι Mono χαμηλώνουν ελαφρά τον πήχη, τόσο όσο χρειάζεται για δύο ακόμη υπέροχες (και ταυτόχρονες) κυκλοφορίες, με πιο μελωδική εξ αυτών τη συγκεκριμένη, η οποία βρίσκει τους Ιάπωνες να επιστρέφουν στον ήχο με τον οποίο τους έχουμε πρωτογνωρίσει.
Ξεχωρίζουν: Το “Elysian Castles” προπορεύεται, ενώ ακολουθούν, “φωνάζοντας” Mono, τα “Cyclone” και “The Land Between Tides / Glory”, όπως και το “Where We Begin”, που έντυσε μουσικά την ομώνυμη ταινία μικρού μήκους του Mitsuyo Miyazaki και εξασφάλισε στο σχήμα από το Τόκιο το Marshall Hawkins Awards: Best Musical Score - Featurette από το Idyllwild International Festival of Cinema.
2014, “Rays of Darkness” (Temporary Residence Limited)
Συνοπτικά: Στη μικρότερη, σε αριθμό τραγουδιών και διάρκεια, δισκογραφική τους δουλειά (4 κομμάτια / 36 λεπτά) - και “βαρύτερη” από τις δύο ταυτόχρονες κυκλοφορίες – συναντούμε για πρώτη φορά τους Mono χωρίς την κινηματογραφική υφή που ανέκαθεν έδινε στον ήχο τους η παρουσία των εγχόρδων.
Ξεχωρίζουν: Το μαγικό “Recoil, Ignite” είναι μία από τις καλύτερες συνθέσεις των Mono, ανάμεσα σε αυτές που θα επέλεγες χωρίς κανέναν δισταγμό για το trailer συναυλίας τους, ενώ πέρα από τον καταιγιστικό post-metal χαρακτήρα του, το “The Hand that Holds the Truth” είναι το μοναδικό έως τώρα τραγούδι του ιαπωνικού γκρουπ στο οποίο γίνεται χρήση φωνητικών, εν προκειμένω του Tetsuya Fukagawa, γνωστού από τους Envy.
2016, “Requiem for Hell” (Temporary Residence Limited)
Συνοπτικά: Στην επιστροφή του στην παραγωγή μετά από μια 7ετία, ο Steve Albini κάνει φανερό όσο ποτέ, αναφορικά με τη δισκογραφία των Mono, τον διαβόητο θορυβώδη χαρακτήρα του, “επεξηγώντας” ακόμα πιο εύστοχα τον τίτλο του δίσκου. Προοίμιο αποτέλεσε το 2015 το “Transcendental” split με τους Ocean, στο οποίο οι Ιάπωνες συμμετέχουν με το “Death in Reverse”, όπου ακούμε, σε κάπως διαφορετικές εκδοχές, το “Death in Rebirth” και το “Stellar”, που κυκλοφόρησαν έναν χρόνο μετά με το συγκεκριμένο full-length.
Ξεχωρίζουν: Το “Death in Rebirth” αποτυπώνει ιδανικά τη γνωστή και λατρεμένη κλιμάκωση στον ήχο των Mono (και εδώ ο τίτλος ταιριάζει απόλυτα), κάτι το οποίο ισχύει και στο “Requiem for Hell”, ενώ το “The Last Scene” με τα πανέμορφα έγχορδα, είναι όντως σαν την τελευταία σκηνή, μέχρι το σπουδαίο σχήμα από την Ιαπωνία να επανέλθει με το καινούριο του δισκογραφικό χτύπημα.